Kafli 5: Fjármögnun lífeyriskerfa
Sjá nánar vegna taflna 10-13:
Í gagnagrunnum OECD er að finna tölur um útgjöld hvers lands til lífeyris sem greiddur er í peningum og unnt er að bera þær saman við tölur OECD um verga landsframleiðslu og heildarlaun.
Tafla 15: Lífeyrisútgjöld úr opinbera kerfinu og eyrnamerktar tekjur ríkisins:
| Land (fjármögnun stoða 0+1) | Lífeyrisgreiðslur í % af VLF 20131) | Lífeyrisgreiðslur í % af heildarlaunum1) | Iðgjöld af launum sem renna til ríkisins | Nettó-útgjöld ríkisins til lífeyrismála |
| Bretland (J) | 5,0% | 9,9% | 25,8%-27,8% | -15,9%-17,9% |
| Danmörk (Ó, F) | 8,0% | 15,4% | Trygg.gj. 8,0% | +7,4% |
| Holland (J) | 5,3% | 10,7% | 17,9% | -7,2% |
| Ísland (Ó) | 2,0% | 3,8% | Trygg.gj. 4,0% | -0,2% |
| Svíþjóð (R) | 7,0% | 14,6% | 16% | +1,4% |
Merkingar í 1.dálki: Ósýnileg iðgjöld (skattar), Föst iðgjöld, Jöfnunariðgjöld, Réttindamiðuð iðgjöld
Í töflu 16 kemur skýrt fram að lífeyrisútgjöld hins opinbera eru miklu lægri á Íslandi en í hinum löndunum. Hafa ber þó í huga að hlutfall eldri borgara af heildarmannfjölda er mun lægra á Íslandi, en nánar er fjallað um það í 6. kafla. Athygli vekur að í Bretlandi og í Hollandi innheimtir ríkið iðgjöld langt umfram útgjöld til lífeyrismála og má því líta svo á að iðgjöldin séu að hluta til almennur skattur.
Tafla 16: Samanburður iðgjalda til lífeyrismála:
| Land | Iðgjöld af launum til ríkisins | Iðgjöld af launum til sjóða (stoða 1 og 2) | Heildariðgjöld af launum til stoða 0-1-2 |
| Bretland | 25,8%-27,8% | 8% | 33,8%-35,8% |
| Danmörk | Launask. 8,0% | 13-19% | 21,5%-27,5% |
| Holland | 17,9% | 7,5%-9,4% | 25,4%-27,3% |
| Ísland | Trygg.gj. 4,0% | 15,5% | 19,5% |
| Svíþjóð | 16% | 7% | 23% |
Heimildir: OECD, Pensions at a Glance 2015 og vefsíður opinberra stofnana sem fara með lífeyrismál.
Sjá nánar:
Launatengd iðgjöld til lífeyrismála, greidd af launþega og launagreiðanda, eru töluvert lægri á Íslandi en í hinum löndunum.
Eurostat, hagstofa Evrópusambandsins, hefur tekið saman tölur um heildarlífeyrisgreiðslur EES-ríkja úr öllum stoðum. Þar er Ísland annað tveggja ríkja með lægstar greiðslur, hitt er Írland.
Tafla 17: Heildarlífeyrisgreiðslur frá öllum stoðum:
| Land | % af VLF |
| Bretland | 10,2% |
| Danmörk | 9,6% |
| Holland | 10,1% |
| Ísland | 5,3% |
| Svíþjóð | 10,2% |
Sjá nánar á vef Eurostat:
Samanburðurinn sýnir að á Íslandi eru greiðslurnar rúmur helmingur þess sem gerist í hinum löndunum fjórum. Skýringanna er fyrst og fremst að leita í aldursdreifingu og atvinnuþátttöku. Hlutfallslega færri eru komnir á virkan lífeyristökualdur á Íslandi en í hinum löndunum.
